Docent Annemieke Linke-Hardeman aan het woord: alles over Zorgprofessional

Annemieke Linke-Hardeman is docent en coach van de opleiding Zorgprofessional. Ze heeft een grote passie voor haar vak als docent en draagt met haar achtergrond in de ouderen- en gehandicaptenzorg graag bij aan de ontwikkeling van de studenten. Vorig jaar is de opleiding Zorgprofessional gestart, waar de volgende uitstroomrichtingen onder vallen: Mbo-verpleegkundige, Verzorgende-IG en Medewerker Maatschappelijke Zorg. Deze verandering lijkt voor sommigen nog even wennen. We vroegen Annemieke hier naar.

We merken dat er nog enige onduidelijkheid is over de opzet van de opleiding Zorgprofessional. Waar zit ‘m dat in?
“Die onduidelijkheid was er eigenlijk ook al toen de opleiding nog enkel Maatschappelijke Zorg was. Het zit namelijk zo: de banenmarkt, in heel Nederland en in de zorg, is aan het veranderen. Ze willen breder opgeleid personeel dus je ontkomt er niet meer aan dat je alle aspecten van de zorg mee moet krijgen in de opleiding. Van een stukje persoonlijke verzorging tot aan gesprekken voeren en bijdragen aan een gezonde levensstijl. Er wordt van je gevraagd dat je niet alleen kijkt naar wat iemand lichamelijk niet kan. Je moet juist onderzoeken waarom het lichamelijk niet lukt. Zit daar bijvoorbeeld een psychische component in? Dat is eigenlijk wat er in het Deltaplan is afgesproken met elkaar. En dat betekent ook dat wanneer een leerling zich aanmeldt, hij zich dus niet meer aanmeldt voor Verpleegkunde, Maatschappelijke Zorg of Verzorgende-IG, maar voor de opleiding Zorgprofessional."

"Binnen die opleiding kan de student wél een keuze maken. Na het eerste jaar komt er een keuzemoment waarin de student een uitstroomrichting of richtingen gaat kiezen. Dat betekent ook dat als een student echt Maatschappelijke Zorg wil, dat hij aan de voorkant (bij het intakegesprek) zijn voorkeur voor de stage al kan opgeven. In dat geval adviseren we alvast ‘kies dan een stage in de gehandicaptenzorg’. Veel jongeren willen ook in de psychiatrie, je moet er rekening mee houden dat dit pas kan vanaf het derde jaar."

"Maar het is dus niet zo, omdat de opleiding is veranderd in Zorgprofessional, dat de student geen keuzemogelijkheid meer heeft. Want een diploma Zorgprofessional bestaat niet. Er bestaat wel een diploma Verpleegkunde, Maatschappelijke Zorg of Verzorgende-IG. Wat nieuw is aan de opleiding, is dat we heel flexibel zijn. Tussentijds instromen van BOL naar BBL, zoals bij de Zeeuwse Praktijkroute Ouderenzorg ook kan. De student heeft eigenlijk veel meer keuzemogelijkheden. En eigenlijk is de student ook een beetje regisseur en mede-eigenaar van zijn opleiding."

Wat houdt het voor de student precies in dat ze mede-eigenaar of mederegisseur zijn van hun opleiding?
"We kijken eigenlijk niet meer naar wat kan je niet, maar we kijken eigenlijk meer naar wat kan er beter? Waar liggen je sterke punten en waar liggen je valkuilen en hoe kunnen wij daar nu met zijn allen een plan voor maken? En niet meer dat wij dan zeggen ‘je moet dit doen, je moet dat doen om daar te komen’. Nee, wat heb jij nodig om van A naar B te komen? En van A naar B, daar zitten nog een heleboel stappen tussen en dat doen we bijvoorbeeld door zes keer op stagebezoek te gaan. Wij gaan echt mee de werkvloer op. We werken in de driehoek: stagebegeleider, student en coach. En zo zijn we eigenlijk continu bezig en die student is eigenlijk van alles een onderdeel."

Welke voordelen heeft dat nog meer voor de student, maar ook voor het werkveld?
"Voor de student is het flexibeler. Je kan aan alles even snuffelen. Voor het werkveld is het voordeel dat ze een breed opgeleide Zorgprofessional krijgen die dus op alle vlakken inzetbaar is. Je hebt de gesprekstechnieken onder de knie, je weet wat over persoonlijke verzorging en je ook kan kijken naar een gezonde leefstijl en gezonde voeding."

Waaruit is die keuze ontstaan om deze opleidingen samen te voegen tot de noemer ‘Zorgprofessional’?
"Dat is voortgekomen uit het Deltaplan. Zeeland is een krimpregio, dus de zorg veranderd. Er is een personeelstekort. En dat zie je landelijk natuurlijk ook. Waar vroeger iemand het ziekenhuis in kwam met een gebroken been had, werd het been vervolgens gegipst en werd diegene naar huis gestuurd. Nu wordt er verder gekeken. ‘U heeft uw been gebroken, maar hoe zit het met uw zelfredzaamheid?’ Voor de genezing is het goed om een gezonde leefstijl te hebben. Maar het is ook goed om op het sociale netwerk te letten. Heeft iemand een vangnet? Dat is eigenlijk waar Zorgprofessional voor staat, voor die verandering binnen de zorg. Breder opgeleid personeel wat makkelijker inzetbaar is en waardoor een afgestudeerde ook aantrekkelijker is voor dat werkveld."

En dat de student dus kennis heeft van verschillende facetten binnen de zorg en iemand daarbij kan helpen?
"Ja, en als ik hiervan dan een voorbeeld geef. Ik had vorig jaar twee studenten in het eerste jaar die met het idee binnenkwamen ‘ik wil Maatschappelijke Zorg en dat is écht wat ik wil." Gedurende en aan het eind van het jaar zeiden ze: ‘’ik denk dat ik voor die twee diploma’s ga, ik wil Maatschappelijke Zorg én Verpleegkunde doen. Want ik vind het eigenlijk allebei wel heel erg leuk.’ Het mooie is dat ze daar tijdens de opleiding ook de ruimte voor hebben om daar achter te komen."

Dus dat ze er gaandeweg achter komen dat de interesse ook op andere vlakken ligt binnen Zorgprofessional?
"Ja. En dat is nog een voordeel voor de student want ze kunnen nu natuurlijk twee diploma’s halen hè. Zowel op niveau drie als op niveau vier kunnen ze twee diploma’s halen."

Als de student ervoor kiest om smal uit te stromen, kun je de studie dan ook eerder afronden?
“Ja, als je voor de dubbel Verpleegkunde en Maatschappelijke Zorg niveau vier gaat, dan ben je vier jaar bezig. Ga je voor Verpleegkunde smal, dan is dit ook vier jaar. Maar als je voor Maatschappelijke Zorg niveau drie of niveau vier smal gaat, dan is dit drie jaar. En Verzorgende-IG is ook drie jaar. Maar, omdat we dus zeggen dat de student mede-eigenaar en mederegisseur is, heb je ook altijd de mogelijkheid om een stukje te versnellen."

Wanneer de student ervoor kiest om smal uit te stromen, hoe ziet dat er dan uit?
"Het eerste jaar is altijd gezamenlijk. Je blijft ook in dezelfde klas, welk uitstroomprofiel je ook kiest. Je start met je klas en je eindigt met je klas. Dus het kan zijn dat er in je klas tien mensen zijn die alleen maar Verpleegkunde doen, vijf mensen die voor de dubbeldiplomering gaan en misschien wel vijf die Verzorgende-IG en Maatschappelijke Zorg op niveau drie gaan doen."

Voor wie is de opleiding Zorgprofessional interessant?
"Als je zegt ‘ik wil met mensen werken’, dat is een heel breed begrip. Als je iets wilt doen met mensen in zijn geheel, dus breed, op alle vlakken, dan is die opleiding geschikt voor je. Wil jij met mensen werken? Ben jij iemand die behulpzaam is? Ben je empathisch? En jij wilt echt iets met mensen gaan doen in de zorg, en dan de breedste vorm van zorg, dan is dit een geschikte opleiding voor je."

Wat maakt de opleiding Zorgprofessional nou zo anders dan andere opleidingen?
"Omdat ie zo breed is en je hebt veel keuzemogelijkheden. En je hoeft aan de voorkant nog geen keuze te maken in tegenstelling tot waar je vroeger echt van tevoren moest kiezen. Dat is nu niet. Je hoeft nog geen keuze te maken en je krijgt de tijd en de ruimte om die keuze zelf te maken."

Welk aspect van de opleiding roept de meeste vragen op?
"Dat blijft toch dat stukje zorg verlenen, daar krijgen we ieder jaar weer vragen over. Je ontkomt er niet aan. Ook bij de Maatschappelijk Zorg ontkom je niet aan een stukje persoonlijke verzorging. Laat de studenten die illusie ook niet hebben. Heb je daar aan de voorkant al enorme aversie tegen en wil je dat echt niet? Dan is deze opleiding waarschijnlijk niet de beste fit voor jou. Maar er zijn ook studenten die de eerste weken roepen ‘Ahh, dat wil ik niet doen’ en die na een tijdje zeggen ‘Nou, is dit het? Dat valt eigenlijk allemaal wel mee.’ Dus soms zie je dat studenten daar ook in mening over veranderen.